Na zajęciach z dorosłymi lub młodzieżą, ciągle mówimy o jakichś mapach, jak nie mapy przedstawiające plan miasta, które służą do konwersacji z pokazywaniem drogi, to mapy myśli, dzięki którymi uczymy słuchaczy słownictwa, a teraz jeszcze to - mapy marzeń. 

Mapa marzeń nie jest narzędziem dydaktycznym, ale może nim się stać. To czysto coachingowo-rozwojowe narzędzie o drugiej nazwie "umowa z losem".
Mapa marzeń wykorzystuje wizualizację swoich celów i marzeń oraz prawo przyciągania. Idealnie nadaje się na jedne z ostatnich zajęć przed Nowym Rokiem, bo to czas postanowień. 
​

Mapie marzeń na zajęciach musisz poświęcić więcej czasu, najlepiej, żeby nie było to zwykłe 45 minut. 
Na początek musisz poddać pod refleksję uczniów/ słuchaczy ich dotychczasowe dokonania, mijający rok oraz ich wartości. 
Niech opiszą swój rok, co powiecie na OUR JAR of SUCCESES - zwykły słoik, do którego każdy anonimowo wrzuci to, co uważa za swój największy sukces lub łańcuch sukcesów wykonany na zasadzie łańcucha mocnych stron (pisałam o nim we wpisie o ICEBREAKERS), tylko z wypisanymi sukcesami małymi i dużymi. 
Możecie też przygotować coś na kształt pamiętnika lub kapsuły wspomnień, ten pomysł podoba się młodzieży, dzieciom i dorosłym, tylko trzeba odpowiednio zmienić kategorię wpisów lub ich poziom. Wzór z moich zajęć wygląda tak: 

Po refleksjach dotyczących poprzedniego roku, przejdźcie do refleksji nad wartościami i rzeczami dla uczniów ważnymi. Powiedzcie im, że tworząc swoją przyszłość, muszą być jak najbardziej dokładni i precyzyjni, rozważyć każdy ważny aspekt po kilka razy. 
Jeśli uczycie języka angielskiego jak ja możecie posłużyć się moim kołem: 
​

Po określeniu celów i swoich wartości, weźcie kolorowe magazyny, o przyniesienie których musicie poprosić wcześniej uczniów, bo potrzeba ich bardzo, bardzo dużo. Z tych magazynów należy wyszukać zdjęcia, które będą wizualizowały wybrane przez uczniów cele. 
Cele przyklejamy na kartce, z czarnego lub innego wyrazistego koloru, ale nie byle jak i byle gdzie. W miejscach do tego przeznaczonych. 

​
​Pola mapy możecie zobaczyć na zdjęciu poniżej:

Żeby kogoś uczyć, jednak zawsze uważam, że tak jak z kompetencjami kluczowymi, trzeba to zrobić samemu. WEŹCIE UDZIAŁ (nie musicie, ale zobaczycie, to mega fajne i dobre przeżycie) w warsztatach z mapowania marzeń i spełnijcie swoje pragnienia. 
Ja brałam udział w takich w 2016 roku u Luizy Wójtowicz-Wagi (95% moich marzeń się spełniło), teraz zrobię kolejną mapę, bo już wiem, że to działa, a mapować należy co dwa lata, u mnie to będą już nawet trzy - ten czas leci. 
Szukajcie warsztatów, w tym roku mapują Luiza i Justyna Mak. 
A potem bawcie się ze swoimi uczniami do woli. 

​Pamiętajcie, że wpis powstał w ramach akcji blogerskiej Eduweek#5 strony www.edublogi.pl i koniecznie odwiedźcie wpisy pozostałych autorów.

HAVE FUN TEACHING i miłego rozwoju Kochani! 

Dlaczego Amerykanie hucznie świętują swój 4 lipca, Niemcy mają karnawał świętomarciński, a u nas jakoś tak albo na smutno, albo w ogóle bez echa? Gdzieś to w nas leży, że ani demokracja, ani niepodległość nie robi na nas wrażenia. Nie jestem specjalistą, ale to mam wrażenie, że to wina słusznie minionego systemu. 
Cieszy mnie to, że to się zmienia, z roku na rok, widzimy co raz więcej materiałów do nauczania, widzimy weselsze i przyjemniejsze obchody Święta Niepodległości. Nie pozostawia się tego dnia bez echa, z patetycznymi, nudnymi do szpiku kości akademiami na sali gimnastycznej i w końcu nie traktuje się go tylko jako dnia wolnego od szkoły. 
​

Co można zrobić więc zamiast akademii? Przyznaję się bez bicia. Sama tego nie organizowałam, ale brałam udział w takich wspaniałych obchodach, organizowanych przez moje koleżanki z pracy, wspaniałe historyczki. To było coś cudownego! Klasy w grupach, na różnych godzinach lekcyjnych chodziły po szkole i odkywały różne tajemnice. Aby znaleźć kolejne wskazówki uczniowie musieli wykonywać różne zadania, przejść odpowiednią liczbę kroków, odnaleźć wskazówki przy pomocy QR kodów, otworzyć skrzynkę z zadaniami. Super!
Jeśli chcecie zobaczyć fotorelację z tego wydarzenia, zobaczcie zdjęcia poniżej (może nie jakiejś szałowej jakości, ale zawsze), to było Święto Konstytucji 3 Maja.

O wykorzystaniu tego jednego zdjęcia i pomysłach na nie pisałam w zeszłym roku przy okazji zeszłorocznego 100-lecia odzyskania przez Polskę Niepodległości: 

Żeby było fajnie i żeby było wyzwanie, zagadek potrzeba Wam tak mniej więcej 10, mogą to być zadania takie jak:

1. Rebusy z Festisite, np.:

• The name "Poland" derives from a tribe Polanie which means ... ?pear-ar+o+?apple-ap ?litter-tter+?ringr=v ☔️rain-ra o+?yeny=p ⛽fuelu=i+?cd-c+s​

2. Wydarzenia na osi czasu zrobionej z Flippity, np.:

• Order the events on a timeline: ​

- Constitution of 3 May
- Kościuszko Uprising
- January Uprising
​- November Uprising
- First Partition of Poland
- Second Partition of Poland
- Third Partition of Poland
- Poland regains Independence
- the creation of the Kingdom of Poland

Gdybyście chcieli wykorzystać oś, ale dodać jakieś wydarzenia, możecie sobie stworzyć tutaj:
​https://flippity.net/Timeline.htm

3. Słowa Marszałka Józefa Piłsudskiego zapisanych tajnym kodem z Educational Quaap, np.:

4. Polskie symbole zaklęte w obrazkach, które znajdziecie np. na blogu Marzeny z English Teaching Ideas.

Najlepiej właśnie, aby były to te bez podpisów (takie jak wyżej), żeby uczniowie musieli je nazywać samemu (ten materiał podobnie jak moje karty jest uniwersalny może służyć na każdemu: na polskim, niemieckim, hiszpańskim, francuskim i angielskim): 

5. Słownictwo niepodległościowe w postaci wykreślanki przygotowanej na Wordwall'u, takie jak np. to przygotowane przez ProLingua - szkoła języków obcych i przedmiotów szkolnych. Zobaczcie: 

Wyżej wypisane zagadki to tylko przykłady, możecie je dowolnie modyfikować, bądź nawet nie musicie robić zagadek związanych z historią Polski. Jeśli macie życzenie lub jeśli nie chcecie tracić czasu z realizacji podstawy programowej, w zagadkach może znaleźć się powtórzenie danej partii materiału, który obecnie przerabiacie, a portret Marszałka Piłsudskiego będzie wtedy tylko tłem.
 
Co więcej materiał można wykorzystać na dosłownie każdej lekcji od historii, przez języki, po matematykę. 

Zeszłoroczne plakaty do stworzenia puzzlowej zagadki miały datę 11. listopada 2018, dlatego przerobiłam je tak, aby nie celebrowały już 100-lecia odzyskania Niepodległości przez Polskę, a nadawały się na każdoroczne jej obchody. 

Poniżej w trzech wersjach językowych:

Mam nadzieję, że moje Marszałki Wam się spodobają i skorzystacie z nich nie raz, nie dwa. 


Have fun teaching!

W lipcu 2019 po kwietniowo-strajkowej szumnej publikacji raportu o stanie edukacji ("Szkoła dla Innowatora" w pełnej wersji, w wersji dotyczącej postaw proinnowacyjnych i streszczenia do pobrania) Ministerstwo Edukacji Narodowej ogłosiło kierunki polityki oświatowej, wśród, których wybrzmiała KREATYWNOŚĆ zapisana złotymi zgłoskami
(Punkt 5 kierunków polityki oświatowej brzmi następująco: "rozwijanie kreatywności, przedsiębiorczości i kompetencji cyfrowych uczniów, w tym bezpieczne i celowe wykorzystywanie technologii informacyjno-komunikacyjnych w realizacji podstawy programowej kształcenia ogólnego").
Kuratoria oświaty dostały przykaz ewaluacji placówek:

• w zakresie monitorowania:

​- w przedszkolach, szkołach i placówkach, o których mowa w art. 2 pkt 7 ustawy – Prawo oświatowe:
„Wspieranie potencjału rozwojowego uczniów i stwarzanie warunków do ich aktywnego i pełnego uczestnictwa w życiu przedszkola, szkoły i placówki oraz w środowisku społecznym”;
- w publicznych szkołach podstawowych:
„Prowadzenie działalności innowacyjnej”;
- we wszystkich typach szkół:
​„Kształcenie u uczniów kompetencji kluczowych”.

Natomiast na podstawie art. 60 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe dyrektorzy szkół podstawowych dostali przykaz organizacji zajęć rozwijających kreatywność, które wynikają również z Rozporządzenia z dnia 28 marca 2017 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół.

Wprowadzili i na tym koniec!
​Jak to zwykle w naszej porażce, przepraszam, oświacie bywa, wprowadzili zajęcia i koniec kropka. Nikt nie wdrożył nauczycieli, nie wytłumaczył czym jest kreatywność i innowacyjność (która wbrew powszechnemu przekonaniu nie dotyczy wcale wprowadzania innowacji pedagogicznych), nikt nie powiedział im jak mają to robić ani dlaczego, temat został rzucony, a Wy nauczyciele bawcie się sami.
I bawią się, niestety po omacku, nie winiąc nikogo poza systemem, bo jeśli ktoś nie interesował się tematyką wcześniej, skąd ma wiedzieć jak zorganizować takie zajęcia. ​Kiedy w dodatku zażądano od nich programów, literatury i pomysłów (nie wspomnę już o fakcie, że kompletnie nikt nie uczy nigdy nauczycieli nawet jak programy nauczania pisać, a to powinno być na studiach zamiast bzdur typu "jak zrobić prezentację w PowerPoincie") zapanował popłoch.
​

Nauczyciele pozostawieni sami sobie, zaczęli szukać pomocy na forach grup facebookowych, i dobrze, jest na nich wielu ekspertów, którzy gotowi są pomóc, ale niestety są też i laicy, którzy zaczęli doradzać zajęcia plastyczne i projekty typu stworzenie plakatu, niewiele wspólnego mające z kreatywnością - a tu nie o to chodzi, kreatywność to nie prace plastyczne.
Właśnie od tego, czym jest kreatywność nauka nauczycieli powinna była się zacząć.
​

Według ulubionego wszystkich źródła wiedzy i  niewiedzy, czyli Wikipedii, kreatywność to postawa twórcza (od łac. creatus czyli twórczy) – proces umysłowy pociągający za sobą powstawanie nowych idei, koncepcji lub nowych skojarzeń, powiązań z istniejącymi już ideami i koncepcjami. Myślenie kreatywne to myślenie prowadzące do uzyskania oryginalnych i stosownych rozwiązań. Już z tej definicji jasno widać, że kreatywność to nie tylko tworzenie w sensie plastycznym i sztuk pięknych. Kreatywny jak najbardziej jest naukowiec, może być kreatywna pani sprzątająca, a nawet bibliotekarka czy też księgowa (i nie chodzi mi tu o tzw. "kreatywną księgowość", dzięki której unikamy zbyt wysokich podatków, ale raczej o sposób i metody organizacji swojej pracy).
Co więcej, jeśli słyszeliście o umiejętnościach LOT i HOT, czyli Lower Order Thinking i Higher Order Thinking (procesach myślowych niższego i wyższego rzędu), to zapewne wiecie, że kreatywne myślenie jest najwyższym z tych procesów. 
Jak do tego doszło? Otóż dwóch naukowców, językoznawców, David Krathwohl i jego studentka Lorin Anderson spojrzeli jeszcze raz na znaną taksonomię Blooma i dołożyli do procesów myślowych: kreatywność (Dummett and Hughes, 2019: 7). 

Pierwsze trzy procesy od dołu, zapamiętanie, zrozumienie i wykorzystanie to procesy myślowe niższego rzędu, nie gorsze, ale tzw. podstawowe, natomiast kolejne trzy te z góry, analiza, ewaluacja i tworzenie to najbardziej pożądane procesy myślowe, wyższego rzędu. Mamy wśród nich jeszcze kreatywne myślenie, o którym post od roku trzymam w wersjach roboczych ;) (owe krytyczne myślenie, tak ważne w świecie medialnego szumu i dezinformacji, to nic innego jak pomost pomiędzy podstawowym rozumieniem a kreatywnym myśleniem, zawierający w sobie: analizę, syntezę, ocenę, rozwiązywanie problemów i podejmowanie sensownych decyzji) (Dummett and Hughes, 2019: 9). 

Na czym może polegać kreatywność na zajęciach językowych?
Jeśli wiemy, że kreatywność to generowanie pomysłów i tworzenie z nich nowych, oryginalnych rozwiązań, wraz z odkrywaniem wszelakich alternatywnych możliwości dotyczących tych rozwiązań, to procesem twórczym na zajęciach językowych będzie produkcja: tworzenie historii, pisanie rozprawki, a także robienie swoich prezentacji.
Skupmy się na tej ostatniej wspomnianej. Aby uczeń mógł stworzyć własną prezentację dotyczącą jego zainteresowań, najpierw musimy nauczyć go jak to robić, musi zapamiętać podaną przez nas strukturę, zrozumieć jej istotę, a następnie zastosować. Prezentacja będzie poprawna. Natomiast, w sytuacji, kiedy uczeń nim zrobi prezentacje, samodzielnie lub z naszą pomocą poczyta o sztuce prezentacji, przeanalizuje kilka prezentacji, które dostępne są w internecie np. na stronie www.ted.com, następnie oceni swoją prezentację pod kątem tego, czego się dowiedział. Jego prezentacja będzie po prostu genialna!

Choć oba koncepty są do siebie dość podobne, ich definicje różnią się, szczególnie w zależności od tego, jak postrzegamy innowacyjność. Dla jednych innowacyjność to nowatorstwo, dla drugich to przedsiębiorczość. Jedno jest jednak zawsze pewne, nie ma innowacyjności bez kreatywności. "Innowacja to zdolność do wdrażania kreatywnych rozwiązań w celu rozwiązania [...] problemów lub wykorzystania nowych możliwości" (Fazlagić, 2018 za Kabukcu, 2015). 
W czasie letniego Zlotu Anglistów grupy Nauczyciele Angielskiego razem z Beatą Huczko, moją dobrą koleżanką z redakcji, prowadziłyśmy otwartą debatę nauczycielską dotyczącą kreatywności i postaw proinnowacyjnych w obecnej szkole. 
Poniżej, dzięki uprzejmości mojego wydawnictwa Nowa Era, przedstawiam Wam wyniki ankiety, które obrazują poniekąd jak mylnie często postrzegamy kreatywność (kiedy w ankiecie mówimy o mitach, ✔ oznacza mit, a ✘ oznacza prawdę, zadaniem uczestników było wybrać tylko te zdania, które uważają za nieprawdziwe, natomiast w wynikach dotyczących prawd, ✔ oznacza prawdę, a ✘ mit, podobnie jak poprzednio, zadaniem uczestników było wybrać tylko zdania prawdziwe - ot taka mała zagwozdka intelektualna).
Wyniki mam nadzieję w dużej mierze Was zaskoczą. 
​​

Po pierwsze i najważniejsze, pragnę podkreślić jasno i wyraźnie, że to nie jest gotowiec, to wskazówki do napisania programu. Licząc tylko i wyłącznie na gotowce, już na wstępie nie nadajemy się do nauczania tego przedmiotu.
PRACTISE WHAT YOU PREACH
Jeśli chcesz uczyć kreatywności, czyli jednej z najważniejszych kompetencji kluczowych XXI wieku, musisz sam te umiejętności posiadać. Wykorzystywanie gotowych rozwiązań nijak się do nich ma.

Każdy program nauczania musi zawierać takie składowe: 
I. Założenia programu
II. Cele
III. Wykorzystane techniki i metody nauczania
IV. Formy pracy
V. Metody ewaluacji celów
​VI. Treści
​(punkty III-VI można rozłożyć dowolnie, lecz taki układ wydaje mi się najlogiczniejszy)
VII. Przykładowe zajęcia

Jeśli chodzi o założenia programowe nowych zajęć, należy w nich uwzględnić wiek dzieci, klasy, liczbę godzin i kontekst sytuacyjny. Należy uwzględnić w nich także kwalifikacje nauczyciela oraz warunki realizacji programu ściśle związane z podstawą programową oraz warunkami technicznymi jakie posiadamy.
Cele natomiast to to, co chcemy dzięki tym zajęciom osiągnąć. Tutaj przychodzi do nas z powrotem temat proinnowacyjności.
Uczymy postaw proinnowacyjnych i kreatywności, nie po to, żę MEN nam każe, nie po to, że dyrektor nie miał komu innemu tych zajęć dać. Uczymy ich, by kształtować młode pokolenia i budować w nich kompetencje przyszłości. Bez nich nie odnajdą się w nowych czasach.
Wśród kompetencji przyszłości (których według autora raportu "Szkoła dla Innowatora" jest ponad 150) dla zajęć szkolnych ważne są m.in.:
1) generowanie pomysłów;
2) krytyczne myślenie;
3) kreatywne rozwiązywanie problemów;
4) zbieranie informacji;
5) znajomość technologii;
6) otwartość na pomysły;
7) ciekawość poznawcza – chęć empirycznej weryfikacji swoich przypuszczeń;
8) umiejętność współpracy;
9) angażowanie się w zainteresowania niezwiązane ze szkołą (pracą);
10) ocena i analiza długoterminowych konsekwencji zjawisk i działań;
11) empatia;
12) otwartość na zmiany;
13) tolerancja dla wieloznaczności (Fazlagić, 2018: 21).
Rozwój powyższych (lub niektórych wybranych z tych) kompetencji jest celem zajęć rozwijających kreatywność, pasję i umiejętności uczniów.
​Jeśli piszemy własny program, powinniśmy się odnieść przede wszystkim jednak do podstawy programowej, kompetencje kluczowe zawarte są w preambule do tego dokumentu.
​Jeśli cele chcemy zapisać jednak w sposób bardziej sformalizowany, pomocna w formułowaniu celów operacyjnych może okazać się publikacja ORE dostępna w tym linku.
​

Oczywistym zdaje się, że metody nauczania wspierające kreatywność to wszystkie te, które w jak największym stopniu angażują do pracy uczniów i wspierają procesy kognitywne wyższego rzędu. Jakie są to metody?
W pierwszej chwili każdy pomyśli o metodach aktywizujących, ale nie tylko. Metody wspierające kreatywność to wszystkie znane metody nauczania:

• Metody podające (szczególnie pogadanka z analizą, prelekcja, anegdota, odczyt lub objaśnienie)
• Metody problemowe i aktywizujące (takie jak dyskusje dydaktyczne, burza mózgów, metaplan, metoda przypadków, metoda sytuacyjna; metody ekspresji i impresji np. gry dydaktyczne: symulacyjne, decyzyjne, psychologiczne; metody graficzne);
• Metody eksponujące (takie jak np. film; sztuka teatralna; pokaz, połączone z przeżyciem i analizą);
• Metody programowane (czyli te z użyciem komputera);
• Metody praktyczne (a wśród nich pokaz, prezentacja, ćwiczenia, metoda projektów).

Wróćmy teraz do metod aktywizujących, które sama absolutnie uwielbiam, bo one angażują do pracy i współpracy.
Metody aktywizujące, które możemy wykorzystać na zajęciach rozwijających kreatywność i pasje naszych uczniów to np.:
- burza mózgów (i burza mózgów 635)
- metoda stacji dydaktycznych
- escape room
- gry dydaktyczne i zabawy grupowe
- drama i pantomima
- każda możliwa na świecie ;) dyskusja (okrągły stół, world cafe, 2x4x8, debata, puste krzesło, cztery krzesła)
- proces grupowy
- storytelling
- pokaz wykonanych prac projektowych
- prezentacja (w tym sonda i ankieta, badanie, etc.)
- poziomy logiczne Diltsa
- rozwiązywanie problemów: kapelusze De Bono i metoda Disneya, drzewo decyzyjne
- myślenie wizualne i sketchnoting
Inne doskonałe, nowoczesne metody nauczania, idealne na kreatywne zajęcia to oczywiście CLIL, Flipped Classroom, LCL (czyli autonomia ucznia - Learner Centered Learning, podejście skoncentrowane na uczniu), LDL (uczeń nauczycielem), peer learning, webquest czy wykorzystanie narzędzi TOC.
Formą pracy, która najlepiej wspiera kreatywność jest praca w grupie, w klasie, jako, że uczymy współpracy, ale niestety znowu muszę to napisać - nie tylko :). Praca indywidualna jak najbardziej wspiera kreatywność i rozwija pasję młodych ludzi. Aby nauczyć się współpracy z innymi, trzeba najpierw umieć pracować z samym sobą, szczególnie jeśli jednostka musi wykonać daną pracę na rzecz klasy lub grupy.
Co więcej, wykorzystanie jednej metody nie wyklucza innych. Jednak wydaje mi się, że jest taka jedna metoda, która scala wszyatkie inne, bo zawiera je w sobie. Wszystkie wyżej wymienione metody znajdziemy mianowicie w pracy METODĄ PROJEKTU (w tym w rozwiązywaniu problemów i CLILu).
Przygotowanie dobrego projektu wymaga porządnego badania, burzy mózgów, dyskusji i rozwiązywania problemów, przygotowania prezentacji, oprawy graficznej i wykorzystania technologii.

A może by tak zajęcia rozwijające kreatywność - (język i) nauka o świecie, czyli CLIL?
Według mnie CLIL najlepiej nadaje się na zajęcia rozwijające kreatywność, ponieważ jest to metoda nauczania łącząca ze sobą wszystko - nauczanie języków i innych przedmiotów, można więc realizować jeden wspólny projekt z innymi nauczycielami. O CLILu dużo może opowiedzieć Wam np. Ola Mecanowicz z Engspired, zapraszam do przeczytania jej wpisu, nawet koniecznie (link tutaj).
Aby go realizować są dwie ścieżki: musimy albo poznać zainteresowania naszych uczniów i nimi się kierować (projekt o kosmosie, piłkarzach, nietypowych sportach) lub patrzeć na niego z perspektywy programu nauczania, np. dla czwartoklasistów zaczynamy od starożytnego Egiptu i uczymy o różnych jego aspektach, języku, geografii, historii, tworzymy piramidę, zegar słoneczny i kalendarz (to są odkrycia z tamtego okresu), rysujemy starożytnych Egipcjan, hieroglify i kodujemy nimi inne treści lub słownictwo z lekcji angielskiego czy niemieckiego, poznajemy faunę i florę tamtym terenów i czasów, a także muzykę z rejonów arabskich, możemy rozwiązać problemy starożytnych Egipcjan związane z głodem i gospodarką wodną Nilu. Co więcej, możecie pobawić się w mumię (pisałam o niej we wpisie Eduweekowym o papierze toaletowym).
Wykorzystujemy w ten sposób nie jedną a wiele metod aktywizujących, dając szansę każdemu uczniowi na przygotowanie czegoś i pokazanie innym swoich umiejętności. Możemy przygotować projekt o różnych miejscach na ziemi, o wynalazcach i wynalazkach, o wielkich naukowcach, dyskutować, przygotować wspólnie QUIZ analogowy lub internetowy na konkurs, napisać piosenkę lub wiersz, zrobić wspólnie piękny plakat - taką wielką sketchnotkę, napisać wspólną, ciekawą książkę i razem ją wykonać, podebatować o problemach świata, a także robić eksperymenty fizyczne i chemiczne.
CLIL ułatwia również dobór treści, bo jak podzielimy sobie rok szkolny na trymestry lub cztery części tematyczne (sporty, kontynenty, okresy historyczne, hobby, problemy współczesnego świata) będzie nam też o wiele łatwiej podzielić to później na lekcje (lub kroki milowe) oraz na koniec napisać krótki konspekt przykładowych zajęć.

Każdy program, każdą innowację, każdy założony cel należy w pewnym momencie poddać ewaluacji i sprawdzeniu. Metodą sprawdzenia, szczególnie na zajęciach nieocenianych są namacalne produkty naszej działalności. 
Podsumowaniem działań oraz mierzalną ilustracją realizacji zamierzonych celów (nie za głupim pomysłem jest też w fazie planowania posłużenie się biznesową metodologiom SMART, która ułatwi nam późniejszą ewaluację) może być np. przygotowanie prezentacji i przedstawienie jej przed grupą, klasą, szkołą lub rodzicami. Możecie również zorganizować wystawę, koncert, konkurs, przedstawienie. Najlepiej aby to uczniowie zaproponowali formę sprawdzenia osiągnięcia celu oraz wspólnie dokonali peer-correction/ evaluation, czyli oceny rówieśniczej.  
​

Twórczość, jak wszystko, wymaga odwagi, ale i pokory, aby odwaga nie zamieniła się w butę. Pamiętajcie, że aby kogoś nauczyć, trzeba najpierw samemu potrafić, wiedzieć, rozumieć i umieć to przekazać. 

Those that know, do. 
Those that understand, teach. 

Więc zanim zaczniemy wspólnie z uczniami tworzyć i torować im drogę ku innowacyjności, musimy przejść po kolei całą taksonomię Blooma, musimy uczniów nauczyć, pomóc im zrozumieć, zastosować wiedzę w praktyce, zrobić wspólną analizę i syntezę, oraz ewaluację draftu lub poszczególnych kamieni milowych, a później, na koniec dopiero nadejdzie czas, by stworzyć masterpiece, który pokażemy światu.

Jeśli zainteresował Was temat kreatywności i chcecie dowiedzieć się więcej o różnych formach jej wdrażania w edukacji, niekoniecznie tylko na specjalnie do tego przeznaczonych zajęciach, ale przemycając ją każdego dnia, zajrzyjcie do bloga Kasi Jarockiej Creativity killed the class.

​NIECH TE ZAJĘCIA BĘDĄ DLA WAS WSPANIAŁĄ PRZYGODĄ.
​POWODZENIA. BAWCIE SIĘ ŚWIETNIE!

Literatura:
Dummett, P. and J. Hughes (2019): Critical Thinking in ELT. A Working Model for the Classroom, National Geographic Learning, Cengage Learning, pp. 7-9.
Fazlagić, J. (2018) Szkoła dla Innowatora. Kształtowanie Kompetencji Proinnowacyjnych, Kalisz, Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli.
Rozporządzenia z dnia 28 marca 2017 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (Dz. U. z 2017 r. poz. 703), par. 2.1 ust. 4 a.
Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (Dz. U. z 2019 r. poz. 1148), art. 60, ust. 3, pkt. 1

​

Czym są neuromity i czym się różnią od innych mitów w edukacji? 
Neurobiologia i neurodydaktyka rosną w siłę, dając zarówno nauczycielom, jak i rodzicom nadzieję na szybsze i lepsze wyniki nauczania. Niestety w życiu nic nie jest łatwe. Nie ma cudownych metod nauczania i nikt nie ma wytrychu do naszego mózgu. 

Mit 1. Wykorzystujemy tylko 10% mózgu. 
Przekonanie, że wykorzystujemy tylko część naszego mózgu daje podstawę do tworzenia kolejnych mitów, a także fałszywych metod nauczania i uczenia. Niestety jest w tym tyle prawdy, co w pozostałych mitach-kitach, które Wam przedstawię. Mit wziął się z tego, że podczas badań neuroobrazowania mózgu, jedne obszary są bardziej aktywne od pozostałych, czyli pracują bardziej od innych. Jedynie błędna analiza wyników badań prowadzi do przeświadczenia, że cześć mózgu jest nieaktywna. Tymczasem nawet w czasie snu, wszystkie obszary mózgu są zaaktywowane. Mózg nie odpoczywa nigdy. Monika Szczygieł i Krzysztof Cipora w swoim artykule zatytułowanym"Fałszywe przekonania na temat działania mózgu i zjawisk psychicznych, czyli neuromity i psychomity w edukacji" wysunęli argument, że gdyby mózg pracował tylko w 10% swoich możliwości, ewolucja nie doprowadziłaby do tak zaawansowanego jego rozwoju (2014, 63).
​
Mit 2. Prawa półkula kreatywna, lewa analityczna.  
Ciężko powiedzieć, czy aby jest to mitem czy nadinterpretacją lub nadużyciem powszechnie przyjętego uogólnienia. Rzeczywiście zostało udowodnione naukowo, że obie półkule mózgu pełnią odmienne funkcje, a różnym czynnościom towarzyszy różna aktywność lub powiedzmy jej natężenie. Czym jest więc lateralizacja? 
Lateralizacja, czyli asymetria czynnościowa wynikająca z dominacji danej półkuli odgrywa niezwykle ważną rolą w życiu człowieka, ze względu na koordynację ruchową-wzrokową. Tylko kiedy dominująca ręka jest po tej samej stronie co dominujące oko, mamy układ ręka-oko, dzięki któremu łatwiej jest nam wykonywać zadania grafomotoryczne, precyzyjne, manipulacyjne, związane z motoryką dużą i małą. Lateralizacja może być zaburzona i wtedy ma to wpływ na koordynację nie tylko ruchowo-wzrokową, ale też wzrokowo-słuchową, napięcie mięśniowe i orientację przestrzenną. 
Choć każda półkula ma inną funkcję, trzeba pamiętać, że ściśle ze sobą współpracują zawsze, niezależnie czy w zakresie artystycznym, zakresie mowy, czy w zakresie analizy i syntezy. Dlatego podejmowanie działań i ćwiczeń mających na celu synchronizację pracy mózgu jest po prostu bez sensu, ale tylko z jednej strony. 

Ćwiczenia na koordynację ruchową, np. te wymyślone przez Paula Dennisona, choć bezcelowe jeśli chodzi o rozwój dzieci, młodzieży i dorosłych, są świetną zabawą i fajnym elementem lekcji. Ruch to wiadomo zdrowie (o ile nie jest zawodowy), wywołuje radość, dzięki wytwarzanym przez organizm endorfinom i serotoninie, czyli hormonom szczęścia. 

Mit 3. Style uczenia. 
Jak wiemy każde dziecko jest w stanie osiągnąć sukces edukacyjny, na pewno w jakimś stopniu, bo przecież sukces sukcesowi nierówny. Dla jednego dziecka sukcesem jest nauczenie się 20 słówek na lekcję, dla innego wygranie prestiżowego konkursu językowego. Kluczem do sukcesu jest indywidualizacja nauczania do potrzeb ucznia. Na rynku znajdziecie zapewne wiele szkoleń, które oferować Wam będą taką personalizację skupioną na stylach uczenia się. Jednakże jest to wielki edukacyjny mit. Przemysław Bąbel i Marzena Wiśniak (2016) podkreślają, że nauczanie powinniśmy opierać na zaawansowanych badaniach dotyczących procesów myślenia i zapamiętywania, które niestety nie mają nic wspólnego ze stylami uczenia. Polecam bardzo ich książkę "12 zasad skutecznej edukacji", którą uznaję za swego rodzaju Biblię dla nauczycieli, dlatego nie bez przyczyny z czystym sumieniem rekomenduję Wam również wystąpienie Przemka Bąbla na konferencji Nowej Ery (link do prezentacji tu). Obejrzyjcie koniecznie, bo warto!!!

Gardner, twórca teorii inteligencji wielorakich, przestrzega, aby nie mylić stylów uczenia z jego teorią, co często ma miejsce w ferworze walki o dobro i sukces ucznia. Każdy z nas posiada każdą z inteligencji wielorakich, więc nikogo nie stygmatyzuje się jako słuchowca, wzrokowca, ruchowca. Teoria Gardnera nie skupia się na przetwarzaniu tekstu mówionego lub pisanego na wiele sposobów (tak jak ma to miejsce przy stylach uczenia się), ale na zmysłach i ich oddziaływaniu na nasze kompleksowe postrzeganie świata (czytaj więcej w The Washington Post). 
​Do tego z wniosków płynących z badań kognitywistów wiemy, że czym więcej zmysłów zaangażujemy na zajęciach tym lepiej, ale nie wynika to z konieczności indywidualizacji stylów uczenia się i nauczania (Riener&Willingham, 2010). 
Jeśli chcecie, żeby autor wytłumaczył Wam to dość prosto, obejrzyjcie wideo poniżej:

Nie dość, że mity w edukacji mają się dobrze, to do tego dochodzi jeszcze przekonanie, że nauczanie polisensoryczne (lub inaczej mówiąc wielozmysłowe) jest tylko dla maluchów. Nic bardziej mylnego. Wykorzystując ruch, zapach, dotyk na zajęciach z powodzeniem możemy angażować także dorosłych.

Karty do gry (karty z produktami spożywczymi i meblami z kuchni i salonu) możecie pobrać tu: ​

Tylko pamiętajcie, aby dla młodszych dzieci lub dla początkujących wyciągnąć karty z trudniejszym słownictwem. To ważne! Zabawa musi być zawsze dostosowana do poziomu ucznia, choć ambitna (input +1).  

A poniżej wpis na fanpage'u  Karolina Kępska Teacher Trainer ↓

​Bawcie się dobrze i uczcie efektywnie. Powodzenia. 

Choć sama nie obchodzę Walentynek zbyt hucznie, uważam, że każde święto i każda chwila, kiedy można dać dzieciakom i młodzieży odpocząć od nauki formalnej jest po prostu bezcenna. 
Dlatego, Walentynki są jednym ze świąt, które chętnie obchodzę w szkole. Można przy okazji przećwiczyć wiele umiejętności językowych pod pretekstem zabawy Walentynkowej. 

Politycy co chwilę dają nam jakieś plusy, a to 500+, a to 300+, nie mogłam i nie chciałam być gorsza, więc wymyśliłam grę SKOJARZENIA+. 
Po pierwsze, ściągnij karty pracy (link tutaj do pobrania z dysku lub plik poniżej)
Śmiało, nie bój się, wytnij serducha, jeśli chcesz je mieć na dłużej zalaminuj je lub wydrukuj na kartce z bloku tak jak ja, zegnij na pół i włóż do wielkiego słoika. 
Zadaniem uczniów jest wyciągać po dwa serca ze słoika (serc jest 120) i powiedzieć całej klasie lub grupie (jeśli podzielimy uczniów na grupy) co łączy te dwa rzeczowniki. Czym więcej śmiesznych lub nietypowym skojarzeń tym lepiej. Stąd przecież nazwa SKOJARZENIA+. 
Wariacji zabawy jest wiele, można tworzyć kolejne skojarzenia, jeśli zamiast opowiadać, co nam się kojarzy z danymi słowami, po prostu użyjemy kolejnego słowa tworząc piramidę skojarzeń, taką jak prezentowała ostatnio Mrs Poppy , czyli Justyna Mak (link do posta jest tu). 
​

Walentynki to też świetny czas, aby zagrać z uczniami we FLIRT ÓSMOKLASISTY, który opisywałam na swoim fanpage'u jakiś czas temu. To gra wzorowana na znanym nam flircie towarzyskim, czyli pytanie-odpowiedź-pytanie. 
Karty do pobrania znajdziecie tu, a szczegóły w poście opisującym grę poniżej ​↓.

Karty możesz pobrać też z mojego dysku Google. 

Jasne, dla młodszych też coś jest. Nie zapomnijcie np. o moich Walentynkowych kuponach na brak pracy domowej lub kilka minut z książką na sprawdzianie, wierzcie mi, to ich ucieszy. 
Gotowe kupony możecie pobrać ode mnie lub sami modyfikować je na kilka sposobów: dzięki dostępowi do CANVA albo w bardziej skomplikowany, lecz tradycyjny sposób używając WORDA. 
Linki do kuponów w kolejnym poście, również poniżej ↓.
​